Lokalne świętowanie, czyli Jedlińskie Zapusty już 2 - 4 marca koło Radomia!
Serdecznie zapraszamy na "Ścięcie Śmierci - Jedlińskie Zapusty", które odbywać się będą w dniach 2 - 4 marca w Jedlińsku koło Radomia.
Ścięcie Śmierci to jedyny w Polsce obrzęd ludowy sięgający swoim rodowodem XVII stulecia. Kultywowany jest najprawdopodobniej na pamiątkę "prawa miecza", które Jedlińsk otrzymał przy lokacji miasta. Wydarzenie to odbywa się zawsze w ostatni wtorek karnawału i jest dla społeczności Jedlińska lokalnym świętem.
W dniach 2 - 4 marca czeka nas szereg atrakcyjnych wydarzeń. W programie znajdą się m. in. recital Edyty Geppert, występ formacji Lolek Orkiestra z Zamościa. W tym roku będziemy mogli także obejrzeć na scenie prezentację obrzędu Pogrzebanie Basa w wykonaniu chóru Cecylia działającego przy MOK w Krzanowicach na Śląsku (powiat raciborski). Szczegóły na plakacie!
Ścięcie Śmierci odbywa się w ramach Jedlińskich Zapustów, dawniej określanych "Kusakami". Na obrzęd "Ścięcia Śmierci" miała duży wpływ szkoła ariańska istniejąca w Jedlińsku w latach 1560 - 1630 oraz szkoła wyższa funkcjonująca w latach 1630 - 1655.
Widowisko mogło wziąć swój początek od igrzyska żakowskiego tj. ścięcia kukły symbolizującej śmierć. Jako pierwszy obrzęd "Ścięcia Śmierci" opisał ks. Jan Kloczkowski, ówczesny proboszcz parafii Jedlińsk. Dzięki niemu wiadomo dziś jak zwyczaj ten wyglądał 150 lat temu. Popularność widowiska wzrasta z roku na rok. Świadczy o tym coraz większa liczba osób odwiedzających w tym dniu Jedlińsk. Widowisko wzbudza również duże zainteresowanie wśród dziennikarzy, historyków i etnografów. Od rana na ulicach Jedlińska pojawiają się barwni przebierańcy, np.: diabły, baby, chłopi, rybacy, policjanci, krakowiacy, cyganki (wszystkie role są odgrywane przez mężczyzn). W godzinach południowych Wójt Gminy Jedlińsk uroczyście przekazuje władzę postaciom widowiska.
Swawole przebierańców stanowią tylko wstęp do właściwego obrzędu Ścięcia Śmierci. Widowisko rozpoczyna się zwykle około godziny 16:00. Jest to sąd nad śmiercią, którą oskarża się o największe zbrodnie. Sąd wysłuchuje oskarżenia i wydaje wyrok skazujący. Pojawia się kat, który ucina głowę śmierci. Po wykonaniu wyroku śmierć zostaje włożona na drabiniasty wóz i zawieziona pod drzwi miejscowej plebanii, gdzie ksiądz dokonuje pokropku.
Po zakończeniu widowiska panuje w Jedlińsku wesoła atmosfera.
Od kilku lat w ostatni wtorek karnawału można oglądać na Rynku występy kapel ludowych, występy dzieci ze szkół z terenu gminy, występ osób niepełnosprawnych z Domu Pomocy Społecznej w Jedlance. Ważnym elementem tego wydarzenia jest także prezentacja na scenie obrzędów zapustowych kultywowanych w innych regionach naszego kraju. Co roku zapraszane są grupy obrzędowe z różnych miejsc w Polsce, które przybliżają uczestnikom wydarzenia sposób zakończenia karnawału w ich regionach. W Jedlińsku gościł już zespół obrzędowy Krampskie Bery z województwa opolskiego z obrzędem "Wodzenie Niedźwiedzia". Z kolei w zeszłym roku dwa zespoły obrzędowe. Pierwszy z nich to Kalina z Jednorożca (Kurpie, powiat przasnyski) a drugi Kujawy Bachorne z obrzędem charakterystycznym dla regionu Kujaw, czyli Obchodzenie z kozą. Zapraszanie zespołów prezentujących obrzędy zapustowe to bardzo cenny element, dzięki któremu możemy poznać zwyczaje ludowe kultywowane w różnych zakątkach Polski.
W ostatni wtorek karnawału na jedlińskim Rynku uczestnicy mogą obejrzeć i zakupić różne przedmioty podczas trwającego Jarmarku Sztuki Ludowej. Należy wspomnieć , iż co roku w ostatni wtorek karnawału ma miejsce występ zespołu muzycznego grającego muzykę rozrywkową. W roku 2014 wystąpi formacja Lolek Orkiestra z Zamościa.
Kilka lat temu powrócono do wielowiekowej tradycji świętowania przez trzy ostatnie dni karnawału. Oprócz wtorku wydarzenia kulturalne mają miejsce w niedzielę i poniedziałek. W ostatnią niedzielę karnawału czyli tzw. kusą Niedzielę odbywa się Zapustowy Bal Kobiet a w kusy Poniedziałek koncerty i prezentacje twórczości.
Serdecznie zapraszamy i zachęcamy do obejrzenia zdjęć z obrzędów z poprzednich lat:
