Edward Rydz – Śmigły. Honorowy Obywatel Radomia. Otwarcie wystawy w PSP nr 29
W piątek 19 października 2012, o 11.00 w Publicznej Szkole Podstawowej nr 29 (ul. Ceglana 14), otwarty zostanie kolejny odcinek mobilnej wystawy edukacyjnej z cyklu Honorowi Obywatele Miasta Radomia. Tym razem bohaterem wystawy jest Marszałek Edward Rydz - Śmigły (1886-1941), wybitny dowódca, zasłużony dla niepodległości Polski i wódz naczelny wojsk polskich we wrześniu 1939 r.
Przygotowaniem wystawy, z wielkim pietyzmem zajęła się radomska Łaźni we współpracy z Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu. Do współpracy w przygotowaniu aranżacji wystawy włączył się również III Okręg Policji Państwowej w Radomiu na czele z Pawłem Murawskim (radomskim Królem Kurkowym) oraz członkowie Stowarzyszenia Szwadron Ziemi Radomskiej, na czele z podporucznikiem Tomaszem Szulferem.
Na wystawie oprócz plansz z fotografiami pokazującymi drogę życiową i związki Marszałka Śmigłego z Radomiem, obejrzymy wiele ciekawych eksponatów pochodzących ze zbiorów Pawła Murawskiego, w tym: oryginalną szablę francuską ( wzór 1822), z sygnaturą 11 Pułk Ułanów Legionowych oraz dowód osobisty z lat 20, wydany przez Starostę Radomskiego. Wspomniana szabla, ma również szczególny związek z Marszałkiem, ponieważ 11 Pułk Ułanów Legionowych, w skład którego wchodził 4 Szwadron Radomski nosił właśnie imię Marszałka Edwarda Rydza Śmigłego. Niewątpliwie również jednym z najciekawszych eksponatów będzie oryginalny przedwojenny portret Marszałka (foto), zgodny z wzorem portretów, jakie przed wojną zawieszano we wszystkich urzędach państwowych.
Wystawa poświęcona Marszałkowi, nie może się obyć również bez prezentacji mundurów i militariów przedwojennych. Tym razem będą to repliki, na co dzień używane do wojskowych rekonstrukcji przedwojennych oraz uroczystości patriotycznych i imprez plenerowych. Obejrzymy miedzy innymi mundur oficerski z 1919 r oraz siodło kawaleryjskie - wzór z roku 1936.
Warto podkreślić bezpośrednie związki słynnego przywódcy wojskowego z naszym miastem i okolicą. W ramach Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego walczących w pierwszej wojnie światowej, dowodził batalionem w bitwie pod Laskami-Anielinem, rozgrywającej się w dniach od 23 do 26 października 1914 roku. Dziś w miejscu bitwy znajduje się kilka miejsc pamięci, z okazałym mauzoleum przy stacji kolejowej Żytkowice na czele.
10 sierpnia 1930 r. generał Rydz - Śmigły brał udział w odbywającym się w Radomiu IX Zjeździe Legionistów, który zorganizował Komitet Obywatelski na czele z wojewodą kieleckim Jerzym Paciorkowskim, starostą radomskim Zdzisławem Maćkowskim i prezesem oddziału Związku Legionistów rotmistrzem Michałem Tadeuszem Brzękiem Osińskim. Na zjeździe obecni byli między innymi: Marszałek Polski Józef Piłsudski, premier płk Walery Sławek.
30 czerwca 1937 r. Radom gościł Prezydenta RP prof. Ignacego Mościckiego i Marszałka Rydza-Śmigłego. Wraz z Prezydentem Miasta Radomia oraz Wojewodą Kieleckim powitali z honorami wojskowymi na dworcu kolejowym króla Rumunii Karola II i jego syna Księcia Michała. Goście zwiedzali Fabrykę Broni pod przewodnictwem dyrektora Ołdakowskiego i Mierzejewskiego w związku z zainteresowaniem Króla Rumunii zakupem karabinów dla armii rumuńskiej. Zagraniczni goście otrzymali upominki (król pistolet VIS a syn karabinek). Po dwugodzinnym pobycie opuścili Radom. Warto podkreślić, że w chwili opisywanego zdarzenia radomska fabryka od roku znajdowała się w granicach Centralnego Okręgu Przemysłowego, w którym skoncentrowano produkcję wojskową. Z wizytą wiązano nadzieję na poprawę gospodarki regionu i kraju. Rumunia sąsiadowała z ówczesną Polską. Historyczne znaczenie COP dla miasta jest jednym z fundamentów aktualnej strategii promocji Marki Radom.
Edward Śmigły - Rydz zmarł w nocy z 1 na 2 grudnia 1941 roku. Dla niektórych okoliczności śmierci i pochówku do dziś nie są do końca wyjaśnione. Nagrobek z jego nazwiskiem na warszawskich Powązkach zdobią patriotyczne akcenty. Rydz-Śmigły do dziś prowokuje niejednoznaczne oceny. Nie zmienia to faktu, że przeszedł do historii jako jeden z najwybitniejszych przywódców wojskowych, darzony za życia swego rodzaju kultem jako kontynuator polityki Józefa Piłsudskiego.
